ΟΙΚΙΑ ΚΟΝΤΟΥ - ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΟΦΙΛΟΥ - ΑΝΑΚΑΣΙΑ ΒΟΛΟΥ

Το αρχοντικό Χατζηαναστάση, γνωστό σήμερα ως οικία Κοντού και Μουσείο Θεόφιλου, βρίσκεται στην Ανακασιά του Δήμου Ιωλκού, στα βορειανατολικά της κεντρικής πλατείας και συγκεκριμένα στην οδό Μουσείου Θεόφιλου αρ. 211.

Αρχικά το Αρχοντικό ήταν ιδιοκτησίας της οικογένειας Χατζηαναστάση μέχρι και το 1905 που το αγόρασε ο Ανωβολιώτης μυλωνάς Γιάννης Κοντός, ο οποίος το προσάρμοσε στα νεοκλασικά πρότυπα της εποχής, προχωρώντας σε διάφορες οικοδομικές εργασίες, που, βέβαια, αλλοίωσαν σε σημαντικό βαθμό την αρχική μορφή του κτιρίου. Στη σημερινή του μορφή είναι ένα τριώροφο λιθόκτιστο αρχοντικό, με ξύλινη στέγη, καλυμμένη με σχιστολιθικές πλάκες και κεραμίδια «βυζαντινού τύπου», που διατηρείται σε άριστη κατάσταση.

Το 1912 ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, επωφελούμενος από το καταφύγιο και την ασφάλεια που του προσέφερε ο Κοντός, ξεκίνησε να διακοσμεί με ζωγραφιές τη σάλα, ένα μεγάλο δωμάτιο σχήματος Γ, του τελευταίου ορόφου. Την ημερομηνία αυτή και την υπογραφή του Θεόφιλου μπορεί κανείς να δει στο έργο του ''Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης συναθροίζει εις την Λίμνην Λέρνην τους νικητάς του Δράμαλη το 1822", που βρίσκεται στα δεξιά της στενής μεριάς της σάλας και η οποία πιστεύουν ότι ήταν η πρώτη του τοιχογραφία.

Νωπογραφία, 1912

Το 1955, οι τότε σεισμοί προξένησαν μεγάλες ζημιές στο κτίριο. Έτσι, το 1962, το Υπουργείο Πολιτισμού, για να το προστατεύσει, το ανακήρυξε «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» και το 1965 το αγόρασε προκειμένου να το επισκευάσει και να το λειτουργήσει ως χώρο επισκέψιμο για το κοινό.

Το ζωγραφικό πρόγραμμα αυτών των εξαιρετικών τοιχογραφιών του Θεόφιλου χωρίζεται σε δύο ζώνες, την πάνω και την κάτω. Στην κάτω ζώνη, που φτάνει περίπου μέχρι τα μισά των παραθύρων, βλέπουμε διάφορα διακοσμητικά θέματα από τον φυτικό και ζωικό κόσμο, όπως λουλούδια, πουλιά, αγρίμια και σκηνές από κυνήγι ενώ στα αριστερά της σκάλας, δίπλα στην πόρτα του δωματίου, βρίσκεται και η αναπαράσταση του Γιάννη Κοντού, πάνω στο άλογό του.

Ακολούθως, στην επάνω ζώνη, που φτάνει μέχρι λίγο κάτω από το ταβάνι, βλέπουμε 14 μεγάλους πίνακες, των οποίων τα θέματα είναι παρμένα από την Ελληνική Επανάσταση και για τα οποία ο Θεόφιλος χρησιμοποίησε ως πρότυπα λιθογραφίες των έργων του ζωγράφου Peter von Hess. Μπορούμε, ακόμη, να θαυμάσουμε τους τέσσερις θεούς του Ολύμπου αλλά και τοπογραφίες με τη Μακρινίτσα και την Πορταριά.

"Ο Παναγιώτης Κεφάλας επί των τειχών της Τριπόλεως υψώνει την σημαίαν της ελευθερίας"

Αφροδίτη

"Άποψιν Μακρινίτσης"

Αναπόσπαστο κομμάτι της σύνθεσης μπορεί να θεωρηθεί και η δεξαμενή νερού με το σιντριβάνι, που καλύπτει ολόκληρη την κάτω ζώνη του τυφλού τοίχου.

αριστερά, κάτω από τη Μακρινίτσα, το σιντριβάνι.

Το σιντριβάνι

Στα τμήματα πάνω από τα παράθυρα και τις πόρτες γέμισε τα κενά με θέματα ανάλογα της κάτω ζώνης, όπως γλάστρες με λουλούδια και πουλιά, ερπετά, βασιλικούς θυρεούς. Η οργάνωση των θεμάτων στον χώρο και ο τρόπος με τον οποίο αποδίδονται φανερώνουν τη μεγάλη επίδραση της βυζαντινής ζωγραφικής στο έργο του λαϊκού ζωγράφου

 

θυρεός πάνω από την πόρτα, διακρίνεται και αριστερά κάτω ο Κοντός πάνω στο άλογό του.

 

Στην παρακάτω εικόνα βλέπεις μια νωπογραφία του Θεόφιλου από το σπίτι Κοντού. Ζωγράφισε την όπως νομίζεις ότι την έκανε ο ζωγράφος. Δώσε της και έναν τίτλο.

ΚΛΙΚ

    
Αμέσως μετά την αγορά ο νέος ιδιοκτήτης προέβει σε διάφορες οικοδομικές εργασίες εκσυγχρονισμού της νέας κατοικίας του και προσαρμογής της στα τρέχοντα αρχιτεκτονικά ρεύματα της εποχής, που αλλοίωσαν σε σημαντικό βαθμό την αρχική αρχιτεκτονική σύνθεση του κτηρίου.
Το 1912, σε συνέχεια των οικοδομικών εργασιών, ξεκίνησε και ένα πρόγραμμα ζωγραφικής διακόσμησης της σάλας του τελευταίου ορόφου από τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο Χατζημιχαήλ.
Με τους σεισμούς του 1955 που έπληξαν την περιοχή, το Αρχοντικό έπαθε εκτεταμένες καταστροφές, τόσο στον φέροντα οργανισμό, όσο και στα επί μέρους στοιχεία και κυρίως στις τοιχογραφίες, πολλές από τις οποίες θρηματίστηκαν και έπεσαν στο πάτωμα.

Το 1962 το υπουργείο Πολιτισμού για να προστατεύσει αυτό το μοναδικό μνημείο για την περιοχή, το χαρακτήρισε "ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο" και το 1965 το αγόρασε προκειμένου να το χρησιμοποιήσει για αρχαιολογικούς σκοπούς.
Ακολούθησαν το 1966 οι εργασίες αναστήλωσης του Αρχοντικού, οι οποίες ολοκληρώθηκαν το 1967 και παράλληλα έγινε και η συντήρηση των τοιχογραφιών, από εξειδικευμένα συνεργεία του Υπουργείου Πολιτισμού.
Το 1980 προκλήθηκαν νέες ζημίες στο κτήριο, πολύ μικρότερης έκτασης όμως, που έδωσαν την αφορμή για νέο πρόγραμμα οικοδομικών εργασιών αποκατάστασης των ζημιών, συντήρησης των τοιχογραφιών και διευθέτησης του περιβάλλοντα χώρου, που εκτελέστηκαν από την 5η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, οπότε το Αρχοντικό απέκτησε τη σημερινή του όψη.
- See more at: http://hotelsline.com/el/article/oikia-kontou-mouseio-theofilou-anakasia-pilio#sthash.px3UkAxx.dpuf