Ν. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ - ΓΚΙΚΑΣ - ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Το έργο του Χατζηκυριάκου - Γκίκα θα μπορούσε να χωριστεί σε τρεις περιόδους. Στην πρώτη φάση, έως το 1938, επηρεάζεται από τον αναλυτικό κυβισμό («Σύνθεση με ρυθμικά αντικείμενα»). Στη δεύτερη περίοδο, έως τα μέσα της δεκαετίας του 1960, τα έργα του είναι πιο ρεαλιστικά και αποδίδουν τις τρεις διαστάσεις. Από τη δεκαετία του 1950 ο καλλιτέχνης δίνει έμφαση στη γεωμετρική σύνθεση.

 Το έργο του "Τα λαϊκά παιχνίδια" κατατάσσεται στις νεκρές φύσεις και παρουσιάζει μια σύνθεση αντικειμένων.

Τα λαϊκά παιχνίδια, 1937, λάδια σε καμβά

• Ποια παιχνίδια διακρίνεις στον πίνακα; ποια αντικείμενα δεν είναι παιχνίδια;
• Γιατί νομίζεις ότι ο καλλιτέχνης ονομάζει "λαϊκά" αυτά τα παιχνίδια;
• Ποιας εποχής είναι τα αντικείμενα που απεικονίζονται; ποια υπάρχουν μέχρι σήμερα;

Βασικός άξονας της σύνθεσης αποτελεί ο οριζόντιος άξονας του τραπεζιού με τη διαγώνιο της μάσκας, του κανατιού, της κιθάρας και του αριθμητηρίου. Οπτικά, εάν παραβλέψουμε το αριθμητήριο, όλα τα άλλα αντικείμενα σχηματίζουν ένα τρίγωνο.

Η μάσκα, το κανάτι, η κιθάρα και το αριθμητήριο (άβακας) δημιουργούν μια έντονα διαγώνια σύνθεση, για να αποφευχθεί η μεγάλη στατικότητα. Τα χρώματα έχουν μια πρόθεση διακοσμητική και θυμίζουν πουαντιγισμό (κουκκίδες, στίγματα).

Η ισορροπία της σύνθεσης επιτυγχάνεται με τη διάταξη των αντικειμένων, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις επικαλύπτουν το ένα το άλλο, αλλά κυρίως παρατίθενται σε συμμετρικές αποστάσεις. Επάνω αριστερά αφήνεται ένα μικρό κενό στον τοίχο, για να «ανασαίνει» το έργο.

Οι σκιές στον τοίχο προσδίδουν όγκο, χώρο και ατμόσφαιρα στον πίνακα και συνδέουν χρωματικά τα διάσπαρτα αντικείμενα σε ένα ενιαίο σύνολο. 

Στο έργο υπάρχει ισορροπία του μέρους με το όλο. Τα αντικείμενα αποδίδονται σύμφωνα με τις αρχές του νατουραλισμού (πιστή αναπαράσταση της φύσης), σε αντίθεση με τα κυβιστικά έργα με τα οποία έγινε γνωστός ο καλλιτέχνης. Ο ρόλος αυτών των συλλογών είναι να διατηρηθούν στη μνήμη αντικείμενα που χάνονται και γίνονται πολύτιμα με την πάροδο του χρόνου. Τα αντικείμενα αυτά γεννούν αναμνήσεις, εικόνες και συναισθήματα που συνδέονται με ευχάριστες στιγμές του παρελθόντος. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μεταφορά αυτού του θέματος σε έργο ζωγραφικής. Κυριαρχεί το συναίσθημα της ευχάριστης ανάμνησης σε ένα έργο χαρούμενο, αλλά και αρκετά νοσταλγικό.