Η ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ

Συντομο ιστορικό

Η Νίκη ήταν θεά της Ελληνικής μυθολογίας. Πατέρας της ήταν ο Πάλλαντας, μητέρα της η Στύγα, ενώ αδέρφια της ήταν ο Ζήλος, το Κράτος και η Βία. Σύμφωνα με τον μύθο, η Νίκη και τα αδέρφια της ήταν ακόλουθοι του Δία όταν εκείνος ανέβηκε στον θρόνο του στον Όλυμπο. Η Νίκη στέλνονταν από τον Δία είτε για να εξυμνήσει μία νίκη, είτε για να προσφέρει σπονδές, είτε για να στεφανώσει έναν νικητή. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι γλύπτες την απαθανάτιζαν πάντα σαν μια γυναίκα με τεράστια φτερά στην πλάτη της.

 

• Περιγράψτε το γλυπτό
• Γιατί άραγε ήταν τοποθετημένη σε πλώρη πλοίου; Γιατί έχει φτερά; 
• Πώς φαντάζεστε ότι θα ήταν τα κομμάτια που λείπουν από το άγαλμα;
• Πόσο μεγάλο θα ήταν αυτό το άγαλμα; 
• Τι εντύπωση σου προξενεί σε σχέση με άλλα αγάλματα που ξέρεις;
• Πού θα πρέπει να βρίσκεται σήμερα το άγαλμα και γιατί;
  

Η Νίκη της Σαμοθράκης που έχει ύψος 3,28 μ. (με τα φτερά) και 5,58 μ. με τη μαρμάρινη πλώρη πλοίου πάνω στην οποία είναι τοποθετημένο σήμερα, θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της ελληνικής τέχνης. Η θεά Νίκη παρουσιάζεται με τη μορφή μιας φτερωτής γυναίκας η οποία κατέβηκε από τον ουρανό, για να αναγγείλει τη νίκη στον στόλο που κέρδισε τη μάχη. Αναπαριστάνεται η στιγμή ακριβώς της προσγείωσης της θεάς, λίγο πριν αυτή σταθεί τελικά στην πλώρη του πλοίου, ενάντια στον δυνατό άνεμο που κάνει τα ενδύματά της να κυματίζουν. Το άγαλμα σμιλεύτηκε σε παριανό μάρμαρο, σε μέγεθος μεγαλύτερο από το φυσικό.
Στο δεξί χέρι της κρατούσε μάλλον μια σάλπιγγα, που θα την έφερε κοντά στα χείλη, ενώ στο αριστερό κρατούσε ίσως κάποιο λάφυρο ή τρόπαιο από τη μάχη.
Το πτυχωτό ένδυμα κολλά πάνω στο σώμα της σαν να είναι βρεγμένο. Το ένδυμα, που γλιστρά από τους ώμους της, κυματίζει πίσω της και τυλίγεται γύρω από τα πόδια της.
Τα δυνατά φτερά της θεάς μοιάζουν έτοιμα να την απογειώσουν ξανά. Παρά τους αιώνες που έχουν περάσει διατηρούν ακόμη και σήμερα μια αξιοθαύμαστη αναπαραστατική ακρίβεια.
Η κίνηση του έργου είναι σπειροειδής και η σύνθεσή του δίνει την εντύπωση ότι ανοίγεται οπτικά προς διάφορες κατευθύνσεις. Αυτό το πετυχαίνει ο καλλιτέχνης με τις οξείες γωνίες των φτερών, την προβολή του αριστερού ποδιού και την έμφαση που δίνει στο ένδυμα το οποίο κυματίζει ανάμεσα στα πόδια της θεότητας. Ο γλύπτης, από τον τρόπο με τον οποίο σκαλίζει το μάρμαρο, αποκαλύπτει το γυναικείο σώμα με μεγάλη δεξιοτεχνία και δίνει με έξοχο τρόπο την εντύπωση του λεπτού και βρεγμένου υφάσματος, που άλλοτε κολλάει στο σώμα και άλλοτε κυματίζει στον άνεμο.
Το μεγάλο αυτό έργο, το οποίο πιθανόν να χρησιμοποιούνταν ως βωμός, ήταν τοποθετημένο σε ανοιχτό και ψηλό χώρο κοντά στο ιερό. Σ’ αυτή τη θέση ίσως να υπήρχε μια μικρή τεχνητή λίμνη, μέσα στην οποία το πλοίο έμοιαζε να πλέει.

Σήμερα, η θαυμαστή θεά Νίκη με τα ανοιχτά φτερά δεσπόζει, ύστερα από την τελευταία της συντήρηση, στην κορυφή της μνημειώδους «σκάλας Daru», που με τα 32 σκαλοπάτια της οδηγεί στον πρώτο όροφο του Μουσείου του Λούβρου.