ΠΡΟΒΕΣ ΓΙΟΡΤΗΣ

Άρχισαν οι πρώτες πρόβες...

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ;

ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Γ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ - ΚΟΠΕΛΑ ΚΑΙ ΠΛΟΙΟ

Στον πίνακά του «Κοπέλα και πλοίο», ζωγραφισμένος με μικτή τεχνική, ο Σταθόπουλος χρησιμοποιεί το αγαπημένο του θέμα, το σύμβολο. 

Ένα από αυτά είναι και το νεανικό γυναικείο πρόσωπο , όπως σε αυτό το έργο του. Μια νεαρή κοπέλα με μακριά κυματιστά μαλλιά αγναντεύει το πλοίο που σκίζει τα νερά της θάλασσας. Κυριαρχεί το γαλάζιο χρώμα με κίτρινες πινελιές και εναλλάσσονται καμπύλες με ευθείες γραμμές. Ιδιαίτερη σημασία έδωσε στο μάτι της κοπέλας αλλά και του πλοίου που μοιάζουν αρκετά.

Ο Σταθόπουλος θέλει να εκφράσει με αυτόν τον τρόπο την ηρεμία και την ομορφιά της θάλασσας.

Γ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ - 9 ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ 1 ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Είχαμε αναφέρει σε παλιότερη ανάρτηση (ΚΛΙΚ) ότι ο Σταθόπουλος είχε εικονογραφήσει και πολλά εξώφυλλα φωνογραφικών δίσκων έτσι ώστε το όνομά του να συνδεθεί άρρηκτα με μεγάλους κύκλους τραγουδιών. Το ίδιο έγινε και για ένα βίντεο ενός τραγουδιού της Έλενας Κοσμά με τίτλο "Ήταν καμάρι της αυγής" σε στίχους Νίκου Γκάτσου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι, τραγούδι που το έχουν ερμηνεύσει και άλλοι σπουδαίοι τραγουδιστές (Πουλόπουλος, Αρλέτα, Αλκίνοος Ιωαννίδης κλπ.)

Αλλά ας διαβάσουμε πώς περιγράφει η τραγουδίστρια την επαφή της με τον ζωγράφο:

{Ήταν Κυριακή, όταν βρεθήκαμε στο υπόγειο εργαστήρι του. Τον είχα συναντήσει άλλες δύο φορές, σε μια ατομική έκθεσή του και σε ένα τραπέζι φίλων. Μου έφτιαξε καφέ και καθίσαμε απέναντι.
«Τι μπορώ να κάνω για σένα;», μου είπε χαμογελαστός.
«Θέλω να ακούσετε το "Ήταν καμάρι της αυγής", το ηχογράφησα πρόσφατα. Θα φτιάξω ένα βίντεο και θα ήθελα να έχει κάποια έργα σας, γιατί γνωρίζω τη σχέση που είχατε με τον Γκάτσο και τον Χατζιδάκι».
Πήρε από τα χέρια μου το cd. Με τις πρώτες κι όλα νότες το πρόσωπό του έλαμψε. Σιγοτραγούδησε. Ακούμπησε την πλάτη στην καρέκλα και χάθηκε. Σαν να ταξίδεψε στο χρόνο. Σαν να αναπόλησε τα παλιά, το υπέροχο τότε, τους σπουδαίους εκείνους.
Δεν είχα λόγια για να περιγράψω την χαρά μου, μου έδωσε 9 πίνακές του για ένα τραγούδι.
Κύριε Σταθόπουλε, σας ευχαριστώ πολύ.}

Έλενα Κοσμά

Οι 9 πίνακες του Σταθόπουλου:

 Ας δούμε και το βίντεο της Κοσμά με τους πίνακες του Σταθόπουλου:

Ήταν καμάρι της αυγής
και καβαλάρης όμορφος.
Τώρα μια χούφτα χιόνι.

Γύρισε κάμπους και βουνά
και πανηγύρια πέρασε
στην αγκαλιά των κοριτσιών.

Ποιος το ‘λπιζε να γίνουνε
τα μούσκλια τα νυχτιάτικα
στεφάνι στα μαλλιά του;

Ο  Μάνος Χατζιδάκις είχε πει για τον ζωγράφο:

 

«Ο Γιώργος Σταθόπουλος ασκεί τη σιωπηλή του τέχνη μόνος στο εργαστήρι του. Ψάχνει και ανακαλύπτει σχέσεις χρωμάτων, σχεδίων και πουλιών. Το ένα πουλί μόνο του μες σε βαθύ γαλάζιο ουρανό. Το ίδιο πουλί, γκρίζο θανατερό κι ύστερα αρχαϊκό, σ' ένα κεραμιδί περίγυρο. Κι αντί να προσπαθεί να εξασφαλίσει μέσω εμπόρων και αρχών σφραγίδα, μια ταυτότητα που να τον λέει «σύγχρονο», αυτός επιζητεί τη σύζευξή του με το απόκοσμο και το αληθινό. Τα βράδια με τους φίλους του συνομιλεί κι επηρεάζεται βαθιά από τις αλλοιώσεις που επιφέρουν οι καιροί σ' αυτόν, στους φίλους του και στον χώρο μες στον οποίο λειτουργεί μ' ευαισθησία και σκέψη. Έτσι γίνεται ο ίδιος σιγά - σιγά μια ακτινογραφία πολύχρωμη της πόλης, των καιρών και των ανθρωπίνων σωμάτων. Και πάλι ξανά, ώρες ατέλειωτες να σχεδιάζει μόνος του πόρτες, που δεν καλύπτουν εσωτερικό σπιτιού, μα μια απεραντοσύνη εφιαλτική, με θάλασσες και πολεμικά καράβια, και παράθυρα, που οδηγούν το βλέμμα μας στην παρανομία ενός ανήσυχου και ταραγμένου ονείρου, που διαβρώνει χρωματικά τις πολιτείες και τα χωριά, μακριά απ' τη μνήμη και την ξεθωριασμένη της γραφικότητα. Ο Σταθόπουλος είναι στ' αλήθεια αυτό που λέμε προικισμένος. Και εκ χωρίου καταγόμενος. Άλλ' ευτυχώς γι' αυτόν, δεν χόρεψε εθνικούς σκοπούς, ούτε και δέχθηκε κληρονομίες ανεξέλεγκτες. Χωρίς συνθήματα κι εύκολη γραφή, προχώρησε με γνήσια μέσα της ζωγραφικής, σαν άξιος κι αληθινός ζωγράφος που 'ναι, στην επίπονη καταγραφή της σύγχρονης απελπισίας, που αυτόματα γίνεται και εθνική. Γι' αυτό μας ενδιαφέρει».

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΓΡΟ

Ένα μοναδικής αξίας έργο τέχνης, η τοιχογραφία του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ διαστάσεων 3,60 επί 3,50 μέτρων, 12,5 σχεδόν τετραγωνικών μέτρων, που παριστάνει σκηνές από την ιστορία του ψωμιού υπό τη σκιά μιας τεράστιας θεάς Δήμητρας βρίσκεται στον Μεσαγρό της Γέρας Λέσβου.

Το μοναδικό αυτό έργο τέχνης είναι ιδιοκτησίας του υπουργείου Πολιτισμού. Αγοράστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 με πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη. 

Αποτελεί δε μέρος ενός διατηρητέου συνόλου, ενός πέτρινου ισόγειου κτίσματος των αρχών του 20ου αιώνα, του «φούρνου Μαρμαρέλλη - Χατζηκωνσταντή». 

Ένα μνημείο που παρουσιάζει, εκτός της τοιχογραφίας, και ενδιαφέρον ως προς την αρχιτεκτονική και διαμόρφωση του χώρου (παραδοσιακός τρόπος παρασκευής άρτου) με το χαρακτηριστικό πατάρι - ζυμωτήρι.  

. Στην εσωτερική πλευρά του βόρειου τοίχου του μνημείου υπάρχει η τοιχογραφία του Θεόφιλου φτιαγμένη στις αρχές της δεκαετίας του 1930 ότ Πηγή: www.lifo.gr

Στην εσωτερική πλευρά του βόρειου τοίχου του μνημείου υπάρχει η τοιχογραφία του Θεόφιλου φτιαγμένη στις αρχές της δεκαετίας του 1930 όταν περιόδευε στη Λεσβιακή ύπαιθρο ζωγραφίζοντας ότι έβρισκε για να κερδίζει τα προς το ζην. 

Για την συντήρηση του μνημείου, και ιδιαίτερα της τοιχογραφίας, κατά καιρούς ξοδεύτηκαν πολλά χρήματα. Οι τελευταίες εργασίες συντήρησης, ακριβοπληρωμένες όπως και όλες οι προηγούμενες, πραγματοποιήθηκαν πριν πέντε - έξι χρόνια. Η σημερινή κατάσταση του μνημείου όμως, δείχνει πως αυτό έχει πλήρως εγκαταλειφθεί.

Η σκόνη που το έχει κατακλύσει δείχνει ότι το μνημείο έχει τουλάχιστον να σκουπιστεί πολλούς μήνες τώρα! Τα ντουβάρια φουσκωμένα συμπεριλαμβανομένης της τοιχογραφίας με το έργο του Θεόφιλου, «μαδάνε». Ο χώρος γεμάτος πεσμένους σοβάδες συμπεριλαμβανομένων των χρωμάτων του μεγάλου ζωγράφου. Από το φεγγίτη πάνω από την τοιχογραφία τρέχουν τα νερά πάνω στην τοιχογραφία καταστρέφοντας την. Ομοίως και από το σπασμένο τζάμι πάνω από την πόρτα τα νερά μπαίνουν μέσα στο κτίριο…

Σε κατάσταση εγκατάλειψης είναι και όλα τα άλλα μέρη του μοναδικού μνημείου. Παρατημένα, σκονισμένα και σκουριασμένα τα εργαλεία του φούρνου, σκόνη και εγκατάλειψη παντού.

 

Στη Μυτιλήνη εδρεύει η αρμόδια για αυτό το μνημείο υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου.

Όπως όλοι λένε όμως στον Μεσαγρό, ο φούρνος παραμένει εδώ και πολλούς, πάρα πολλούς μήνες κλειστός και αφρόντιστος.

Τώρα 82 χρόνια μετά την επέτειο του θανάτου του φουστανελά λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, τα νερά της βροχής που έρχεται, σαν θα αρχίσει να πέφτει, θα συνεχίσουν να καταστρέφουν τη μορφή της θεάς Δήμητρας.

Το μοναδικό αυτό έργο τέχνης είναι ιδιοκτησίας του υπουργείου Πολιτισμού κι αγοράστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 με πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη. Αποτελεί δε μέρος ενός διατηρητέου συνόλου, ενός πέτρινου ισόγειου κτίσματος των αρχών του 20ου αιώνα, του «φούρνου Μαρμαρέλλη - Χατζηκωνσταντή»- ένα μνημείο που παρουσιάζει, εκτός της τοιχογραφίας, και ενδιαφέρον ως προς την αρχιτεκτονική και διαμόρφωση του χώρου (παραδοσιακός τρόπος παρασκευής άρτου) με το χαρακτηριστικό πατάρι - ζυμωτήρι. Στην εσωτερική πλευρά του βόρειου τοίχου του μνημείου υπάρχει η τοιχογραφία του Θεόφιλου φτιαγμένη στις αρχές της δεκαετίας του 1930 όταν περιόδευε στη Λεσβιακή ύπαιθρο ζωγραφίζοντας ότι έβρισκε για να κερδίζει τα προς το ζην. Πηγή: www.lifo.gr

Το μοναδικό αυτό έργο τέχνης είναι ιδιοκτησίας του υπουργείου Πολιτισμού κι αγοράστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 με πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη. Αποτελεί δε μέρος ενός διατηρητέου συνόλου, ενός πέτρινου ισόγειου κτίσματος των αρχών του 20ου αιώνα, του «φούρνου Μαρμαρέλλη - Χατζηκωνσταντή»- ένα μνημείο που παρουσιάζει, εκτός της τοιχογραφίας, και ενδιαφέρον ως προς την αρχιτεκτονική και διαμόρφωση του χώρου (παραδοσιακός τρόπος παρασκευής άρτου) με το χαρακτηριστικό πατάρι - ζυμωτήρι. Στην εσωτερική πλευρά του βόρειου τοίχου του μνημείου υπάρχει η τοιχογραφία του Θεόφιλου φτιαγμένη στις αρχές της δεκαετίας του 1930 όταν περιόδευε στη Λεσβιακή ύπαιθρο ζωγραφίζοντας ότι έβρισκε για να κερδίζει τα προς το ζην. Πηγή: www.lifo.gr

ένα μοναδικής αξίας έργο τέχνης που παριστάνει σκηνές από την ιστορία του ψωμιού υπό τη σκιά μιας τεράστιας θεάς Δήμητρας και βρίσκεται στο Μεσαγρό της Γέρας Λέσβου. Πηγή: www.lifo.gr

ΚΟΥΡΟΙ - ΚΟΡΕΣ

Την παρακάτω ανάρτηση έκανε η μαθήτρια της Ε' τάξης Βελετζέκη Γεωργία.

Ο Κούρος, για τις γυναίκες αντίστοιχα Κόρες, είναι αγάλματα - που εξελίσσονται σε αγαλματίδια μετά την μέση αρχαϊκή περίοδο 580 π.Χ. και επέκεινα - που δεσπόζουν στην ελληνική τέχνη. Οι Κούροι είναι γυμνοί, ενώ οι κόρες είναι ντυμένες, όπως η Πεπλοφόρος κόρη. Τους Κούρους μπορεί κανείς να τους γνωρίσει και να τους μελετήσει κυρίως στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών και τις Κόρες στο Μουσείο Ακρόπολης. 

Κούρος Αναβύσσου ("Κροίσος"), Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών

Κούρος Σάμου, Αρχαιολογικό Μουσείο Σάμου

Οι Κούροι είναι εμπνευσμένοι από αιγυπτιακά πρότυπα, διαφέρουν όμως σημαντικά από αυτά. 

Αιγυπτιακό άγαλμα και ελληνικός Κούρος

Οι αιγυπτιακοί Κούροι υποβαστάζονται προς τα πίσω από ένα στήριγμα, ενώ οι ελληνικοί είναι εντελώς ελεύθεροι. Οι αιγυπτιακοί καλύπτονται από ένα λεπτό ύφασμα και είναι δοσμένοι με συμβατικά μέτρα, προκαθορισμένα επί χιλιετηρίδες ολόκληρες που κάθε φορά επαναλαμβάνονται., ενώ οι Κούροι είναι εντελώς γυμνοί. Είναι αγάλματα που στήνονταν στα ιερά για τον θεό. Είναι είτε η εικόνα του ίδιου του θεού είτε η εικόνα του ανθρώπου που προσφέρεται στον θεό. Επίσης στήνονταν σε τάφους ανδρών με τους οποίους όμως δεν έμοιαζαν, απλά θύμιζαν τη λεβεντιά, τη δύναμη και την ομορφιά τους. 

Γενικά, οι Κούροι έχουν αυστηρή μετωπικότητα, δηλαδή είναι φτιαγμένοι κατά μέτωπον (κατ΄ενώπιον), έχουν πλατείς ώμους και λεπτή μέση. Τα χέρια, με σφιγμένες γροθιές, είναι τεντωμένα και συνήθως κολλημένα στα πλευρά (σπάνια κάμπτονται οι αγκώνες). Το αριστερό πόδι φέρεται ελαφρά προς τα εμπρός· είναι η λεγόμενη «προβολή του Κούρου». Τα μαλλιά είναι μακριά με πολυάριθμους πλοκάμους στους οποίους υπάρχουν κόμβοι σαν μαργαριτάρια (μαργαριτόσχημα). Οι τεχνίτες έφτιαχναν τους βοστρύχους του μετώπου σαν να ήταν κοσμήματα, δηλαδή κατά τρόπο μάλλον συμβατικό. Αντίθετα με τους αιγυπτιακούς Κούρους, που όπως αναφέρθηκε είναι δοσμένοι με συμβατικά δεδομένα, οι ελληνικοί Κούροι κατά τα 150 και πλέον χρόνια της παραγωγής τους διαρκώς εξελίσσονται παράλληλα με την καλύτερη γνώση του ανθρώπινου σώματος. Σ΄αυτό συνετέλεσε και το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένοι, γιατί ενώ οι Αιγύπτιοι δούλευαν δύσκολα σκληρές έγχρωμες πέτρες, οι Έλληνες με διαρκώς αυξανόμενη επιτηδειότητα επεξεργάζονταν τα μαλακότερα άσπρα ελληνικά μάρμαρα. Η ερμηνεία των Κούρων εξακολουθεί να αποτελεί ένα αίνιγμα. Οι περισσότεροι μελετητές πιστεύουν, ότι αποτελούν εξιδανικευμένες απεικονίσεις ανδρών και όχι συγκεκριμένων προσώπων. Ωστόσο, η επιγραφή στη βάση του Κούρου της Αναβύσσου (Κροίσου) έχει προκαλέσει συζητήσεις, ως προς το εάν αναφέρεται απλώς στον νεκρό ή και στη μορφή του αγάλματος. Άλλοι, εξάλλου, ερευνητές πιστεύουν, ότι, τουλάχιστον, ορισμένοι από αυτούς αποτελούσαν απεικονίσεις του θεού Απόλλωνα. 

ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Πεπλοφόρος

Κορυφαίο έργο αττικού εργαστηρίου. Το όνομά της οφείλεται στο ένδυμα που φορά, είδος πέπλου. Πιθανώς απεικονίζει όχι μια Κόρη αλλά τη θεά Άρτεμη με βέλη και τόξο στα χέρια. Γύρω στο 530 π.Χ. Μάρμαρο Πάρου. 

Κόρη του Αντήνορος

Η μεγαλύτερη Κόρη της Ακρόπολης, έργο του σπουδαίου γλύπτη Αντήνορα. Η επιγραφή αναφέρει: Ο Νέαρχος, ο κεραμέας(;), αφιέρωσε το άγαλμα στην Αθηνά ως απαρχή (από τα πρώτα κέρδη). Το κατασκεύασε ο Αντήνορας, ο γιος του Ευμάρους. 525-500 π.Χ. Μάρμαρο Πάρου (άγαλμα) και Πεντέλης.

Η κόρη του Ευθυδίκου

Χωρίς το χαμόγελο των παλαιότερων Κορών έχει πλέον περάσει το κατώφλι του ονομαζόμενου Aυστηρού Ρυθμού. Η επιγραφή αναφέρει: Ο Ευθύδικος, ο γιος του Θαλιάρχου, αφιέρωσε (το άγαλμα). Γύρω στο 480 π.Χ. Μάρμαρο Πάρου (άγαλμα, Ακρ. 686) και Πεντέλης. 

 

Η κόρη με τα αμυγδαλωτά μάτια

Λεπτοκαμωμένη και εκφραστική είναι από τις ωραιότερες Κόρες της Ακρόπολης. Γύρω στο 500 π.Χ. Μάρμαρο Πάρου.